Monday, October 21, 2013

Eh mera geet kise na gaana



Eh lafaz Punjab day ik baitay nay apmi ik nazim ch likhay see. Oh baita jehnu ho sakda ohday pind day log hun tak phul chukay hoon gay. Waisay saday punjabian ghet hunda kay lok phul jaan. Eh gul bhiyaan ch daikhi aah keh oh fata phat phul jaanday aah.. Pakistan ch ik maulvi bhiay da na soniya see balkay ohnay ik chutti jaiy kitab vee likhi see “Mainay Jamiat say kia paya”. pher miln nehn hoya see. Ik vary main humburg ch kisay akath ch ghia tay pata lagia. “Mainay jamiat say kia paya” wala banda meray samnay khara . Ohnay menu naa dasya “Khuran Jaa Murad”  tay main ohnu kehya “mainay jamiat sakia paya” wala. Hus kay kehn laga haan main auho eh aan. Oh Punjabi nehn see ik bhia see.
Us din ghantiyan day ghantay ohday naal lagaiy.  Jedoon main shaam nu gher aun laga tay kehn laga kitay London chakar lagay tay zaror milna. Ik vary main London jaan da program banaya tay khuram phai nu phone kitta. Main desya keh main London aah rehnya aan tay kitay miln wastay time kehdo. Khuram phai nu bethaira dasya pher khuram phai nay eh keh kay tall ditta buht lok telephone kerday aah tay hun main kehnu kehnu time dawaan. Mera tay gazara mulaqat toon baghair ho ghia pher varray guzar ghaiy menu hajjay vee jehri khuram phai naal gal hoi yaad aah.

Toba tek singh dee jamia masjid jehda maulvi sulemaan abasi hunda see jehday naal chotay hunday wawa mail malap see. Ik wari main tobay ghia tay sochya maulvi nu vee milna chai daa aah. Eh maulvi vee bhia see tay eh masjid auqaf dee see.Maulvi naal mulaqat kitti tay maulvi nu bethaira dasya pher maulvi nay seyanya nehn. Eh buhtay bhaiyay aidaan day ah. Jay tay matlab huway waqaf hona tay kee rashtay dar banan toon vee wahd jaanday. Pakistan banan toon baad buhtay bhaiyay sindh ch aaiy tay waday dil walay  sindhiyaan nay lambay hath kadh kay ehna nu ji ayaan nu kehya. Pher ehna nay sindh day waday shehraan tay qabza ker kay oh sindhi jehna nay muslmaan samaj day hoay ji ayaan kita see ohna nu Pakistan day gardar kehn lag paiy. Ehna nay mazhab da ehna ka raula paya  keh sindhi paunjabi baluch tay pathaan jehray muslaman nehn see ohna day vairy ban ghaiy. Aithay eh gul nehn muki muslmaana ch firqay nu huwa ditti.. Jehda asar eh huya keh jehray lok bhayay nehn see yaan rushan khiyal see yaan muslemaan nehn see  ohna daa warqa pakisatn choon kut ditta. Pakistan aunay toon baad media tay kabza keeta tay burocracy tay vee. Jehday naal pakistaan diyaan katabaan ch upia cpia diyaan tarifaan naal pher ditta. Pakistani bachyaan nu saqi culture pehrrnay wull laa dita.

Ais culture da sub toon wada shkar shair  Shiv kumar batalvi vee hoya. Shiv day Pakistan vich naa pata hoon diyaan kai wajah nay.

Shiv muslman nehn see
Shiv Punjabi see
Shiv hindu see
Shiv ghareeb see tay ghareeban day dil dee cheekh see
Shiv kuch wajah toon buhta perh nehn sakya
Shiv bacharay nu hallat nay aina waqat nehn ditta tay eh dunya too chal ghia.
Shiv da sub toon wadha qasor eh see keh oh bhia nehn see tay ohdi zabaan urdu/ hindi nehn see . jo vee ohnay likya apni maan boli Punjabi ch likhya
Jo kuch vee see oh ik shair see tay Punjab ch jaman day  natay oh vee Pakistan aalay Punjab ch es watay oh vee Punjab Pakistan da baita see. Main  baryaan katabaan peryaan per kadeen vee shiv kumar batalvi da naa tak nehn parya see. Eh internet diyaan mehrbaniyaan  aah keh choth such da jaldi pata lag jaanda aah.
Sub toon pehlaan main eh nazam yaan kvita daikhi dil nu bari chungi luggi. Eh Kuvita day akharan nu main eh likht dee pugri bana ditta.


Eh Mera Geet Kise Na Gaana

Eh mera geet
Kisse na gaana.
Eh mera geet
Maen aape gaa ke
Bhalke hi mar jaana!

Eh mera geet dharat toun maela
Sooraj jedd puraana.
Kott janam toun peya asaanu
Iss da bol handaana.
Hor kisse di jaah na koi
Iss nu honttheen laana,
Eh taan mere naal janmeya
Naal bahishteen jaana
Eh mera geet
Men aape gaa ke
Bhalke hi mar jaana!

Es geet da ajab jeha sur
Ddaadda darad ranjhaanaan.
Katak maah vich duur pahaaddeen
Koonjaan da kurlaana.
Noor-paak de vele rakh vich,
Chiddiyaan da chichalaana.
Kaali raate sarkadiyaan ton
Paunaan da langh jaana!
Eh mera geet
Maen aape gaa ke
Bhalke hi mar jaana!

Maen tere geet ne dohaan
Jadd bhalke mar jaana,
Birhon de ghar jaiyaan saahnu
Kabareen labhan auna.
Sabhna saaiyaan ikk avaaze
Mukhon bol alaana:
Kisse kisse de lekheen hunda
Ehdda darad kamaana.

Eh mera geet
Kisse na gaana.
Eh mera geet
Maen aape gaa ke
Bhalke hi mar jaana!
Eh mera geet
Kisse na gaana.

Shiv kumar batalvi nu  “Shahitya Academy award  1967 ch ditta ghia tay shiv buht sariyaan katabaan da  topic banaya rehya. Shiv nay apni likt nanway tarikay wartan dee bajaiy Punjab day pranay lok geet  day tarikay nu wartiya. Shiv ik pakka thaith Punjabi pind day mahaul ch jamia palia jo ohnay asay pasay dekhya ohday barray ch likhya.

Shiv kumar batalvi july day maheenay de 23 tarikh tay sun 1936 alay din pind “Bara  Pind Lothian “ ch jamia. Eh pind  narrowal tay sialkot day lagay aah tay Pakistani Punjab cha ah.. Eh pind  “Basantar nala” tay waqia aah. Wanday day wailey pind ch 400 hinduaan ,100 muslmanaan day tay ik sikhaan da ghar see. Hindu khanday peenday zimindar dukaan dar tay paisay adhar dain walay see. Muslmaan ghar gareeb tay mazdoor tabqa see.
Pind ch hinduaan day pakiyaan itaan day banay huay makaan see tay muslmaan day kachay. Muslmaan pind ch gaan halal nehn kersakday see pehr ehtoon allawa lok ral mill kay rehnday see. Hindu tay muslmaan bachay kathay khail day see.

Shiv kumar day khandaan ik darmiyana see (middle class family) tay bapu da naa Pandit krishan gopal see tay patwari daa kum ker daa see pher taraqi kar kay qanoongo ban ghia jehnu kanogo Punjabi ch kehnday aah. Krishan gopal da wiyah lami auchi tay shni kuri “shanty Devi” naal hua. Shanti devi naal day pind dee rehn wali see tay apni sureeli awaz toon mashoor see jeha asar shiv kumar nu vee milya.
Shiv bachpanay ch pind day allay dawaly ghum daa rehdaa see. Ehdy wajah naa lok ohno parwari da sadai tay malang put kehnday see. Shiv kumar da bapoo gurdar ban kay dera baba nanak chal ghia tay sari family nu vee jaana pia.Ik vari  oh anay jadi pind apnay phai dwarka day naal ghia tay wanday da allan ho ghia. Audoon ohna noo jkashmir day rastay kai dinaan day safar too baad dera baba nanak puhnchay. Kuch arsay baad sarra khandaan Batalay ch chala ghia. Eh batalvi es sher dee wajah na naa naal lag gia yaan laa liya. Punjab day wanday daa shiv tay buht asar huya tay ohdi khushi dee zindgi muk gai. Wanday nay ohtay buht eh asar keetah jehda ohnay apni phelay zamanay wali shairi ch nehn dasya . wanday da dukh shiv day andhr lavay dee taran puk daa reha.

“Oh shiv ji you touched me emotionally made me cry while Iam writing all about you. You were true son of Punjab from heart and soul. I can feel your pain of separation from your beloved Place of birth” katha Punjab “Maan” (mother)

Eh oh lava see jehda ohtay buht asar huya. Ehda onay zikar apni shairi day akhri zamanay ch ikk nazam ch kitta. Eh lavay tay dukhaan nu ohnay khool kay likh ditta.
Es nazam da naa ohnay  “Dudh Da Qatal “ (murder of mothers milk) rakhya. Eh nazm
ohnay apnay dil day dard likh day huay wanday toon pehlay day Punjab nu apni maan kehya.

“Dudh Da Qatal “ (murder of mothers milk)

I still remember it today, and you must remember it too
When, together, we murdered our mother.
My childhood was killed with the murder of my mother
And its cold corpse was left behind in your place.
Even now, I become quiet when I remember that
And lose myself in the thoughts of that half-a-body that was your share.
[Translation by Suman Kashyap].
.

Shiv nay pind day mundiyan walay primary school toon parhya tay 4th grade ch wazeefa liya. Audhoon eh bapu dee taraqi ho kay girdawar ban ghia Girdawar banya tay posting Dera baba nanak ho ghai. Es wastay shiv , waday phai (Davarka) tay maan nu vee Dera baba nanak jaana pia. Dera aunay too ik saal baad August 1947 ch Davarka tay shiv garmiyaan diyaan chutian ch apnay pind  Bara Pind Lohtian ghaiy . Hajay oh pind ch see tay wanday da raula pay ghia. Bariyaan museebtaan , dukhaan tay kai dinaa day painday toon baad oh Kashmir day rastay Dera Baba Nanak upray. Thori dair baad shiv da prewar (family) Batala chalay ghai. Jehra keh Bara Pind Lohtian toon door nehn pher India day vich. Shiv dee prewar batala day Darussalam Mahallay ch basia jehda naa hun Prem nagar aah.  Eh prem Nagar da naa hun “Shiv Batalvi Nagar “ ah . Eh muhalley ch warran walay than board laya hoya ah jehtay likhya hoya “Shiv Batalvi Nagar” [Dass. Int. 2002

 Shiv nay Salvation Army high school toon  Matric (GCSE)1953 ch pehi division naal kitta. Ehtoon baad lag daa ohdi pehrai dee akhri powda see. Matric kern too baad ohnay tin colloges ch dakhla liya pher kissay nu vee kunday nehn laya. Do saal ohnay FSC (A levels) wastay  Baring Union Christian Colleges Batala  ch laiyay pehr imtihaan toon pehlay chud ditta.  Doosray number tay ohnay R.D. College Nahba ch dakhla liya pehr kuch mahinayan toon baad chud ditta. Akhri college jehray ch ohnay dakhla liya oh S.N. College Qadian see. Qadian ik batala day kool chota qasbah aah. Ethay aunay arts day mazmoon pernay chaiay pehr du saal bahd chad ditta. .Shiv nay aina time collegaan ch laun day naal koi degree tay nehn lai pher main kehwaan ga keh aunay buht ilam tay  tajarba paya ehna waryaan ch. Jehra keh buht degriyaan toon chunga
ah.Bapu diyaan shiv wastay taleem khabaan tut ghiyaan tay bapu nay ohnu zoree “Patwari” luwa ditta. Shiv nu kum daa chaa nehn see tay ohnay ik retired patwari nal muk maka kitta teesray hisay dee tankhaa tay. Oh retired patwary ohday  teesray hissay dee tankha tay kum ker daa rehya. Eh sauda buhti dair na chalya tay ohnay 1961 ch naukari chud ditti.
Qadian college day akhri nakaam saal !957 ch aunay nazmaan likniyan shrooh kittiyaan. Shiv pehlaan tay apnay yaraan bailyaan ch filmi gaanay gaunda see pher aunay apniyaan nazmaan gauniyaan shrooh ker dittiyaan. Jehday naal ohdi mashori hon lag pai.. Jidoon ohdi mashoori wadhi auday naal batala day hor kaviyaan naal jaan pachaan hoi jehna nay ohdi agay wadhan ch buht tehl saywa kitti. Eh Batala day kavi Jaswant singh Rahi, Kartar Singh Balgan san.
College di zingi dee nakami toon baad day das varayaan  ch shiv nay jo kuch likya oh ohna da master piece aah. Shiv nay Punjabi urdu hindi and English pehrn tay buht time laya. Auhna da  verse-drama “Loonan” jehra 1965 ch chapiya tay ohnu “Sahitya Academy Award” ditta ghia. Shiv Ji dee chaht lokaan ch buht hu ghai tay ohna nu kissay vee Kavi darbar dee kamyaabi da nishan samajia jaan lag pia.

Shiv ji jehray vee kavi darbar ch gaiy ohtay apni jadoowana awaz naal chaa gaiay jehda
“Balvant Gargi Hona nay kugh  ais taraan likhya aah….jehray  kavi darbar ch shiv day naal ghaiay

‘This mushaira was organized by Principal O. P. Sharma on a very large scale on the occasion of Guru Nanak’s 500th birthday … As soon as we appeared on the stage, a wave of excitement ran through the audience on seeing Shiv. They welcomed him with a loud round of applause …When he stood up to recite his poetry, a trance-like silence dominated the hall. He read his poem, Safar (a travel) … The vibrations of his enchanting and soft tunes touched the hearts of everyone present. Suddenly he raised the pitch of his voice. He was challenging Nanak. A poet was addressing another poet. He was saying to Guru Nanak: “See how far your nation has travelled after you. Today they have travelled from your name to the sword” … Shiv’s voice was resonating in the hall. He was standing tall and there was a prophet-like grandeur in his voice … when the poem ended … the girls started shouting for him to sing “Kee puchdey o haal faqeeran da (What is the point of asking us faqirs how are we doing?) … Shiv smiled and switching his mood he then sang the poem that he had sung hundreds of time and each time it had won the hearts of his audience … When Shiv left the microphone after reading three poems, no other poet could get the attention of the audience. The spell had broken and people had lost their interest in the kavi darbar. {Gargi 2000 ‘Haseen Chehre’}.

Shiv ji nay jedoon patwar passand naa honay day nattay chud ditti tay 1966 tak waylay rehay.Audoon auna day gazara kavi darbaraan ch nazamaan pehrn naal  jo milda see ohday naal hunda rehya. Shiv ji day life style toon bapu khush nehn see. !966 ch aam zindgi gazaran da irada kitta tay state bank dee batala branch ch clerk lag ghaiay. !967 ch shiv ji nay wiyah Brahmin kuri aruna naal kitta . aruna Gurdas pur zillay toon see.Shiv ji day do bachay see Mehrabaan (b.1968) and Puja (b.1969) .
1968 ch shiv ji State Bank Chadigarh ch challay ghaiay. Shiv ji chandigar buht ameedaan lai kay aiay see pehr char waray langay tay barray na ommed huay. Chandigarh ch stay day akhri du wariyaan ch ohna dee seht kharab hon lag pai autay mirgi day vee kuch doray paiay.

May 1972 ch Shiv ji  Dr.Gupal puri day bulaway tay  England gaiay. England toon September 1972 ch wapas aiay tay ohna dee seht bigarni shrooh ho gaiy. Ohna day
Maashi halaat vee buht kharab see. Oh eh sochan lag paiay keh ohna day saray yaar vaiil chud ghaiay. Ohna daa theek taraan alaj nehn hu sakya. Apnay akhri dinaan ch oh apnay sorriyan day pind “Kiri Mangal” challay ghaiay. Kiri mangal ik chuta jehya pind aah Pakistan di sarhad day naal. Shiv ji 6 may 1973 day swaray es duniyaan toon challay ghaiay.

 Shi ji day juman di tarik horoscope wastay  July 23, 1936 likhi hoi ah tay ohna day matric certificate tay October 23, 1937. jehra kay daftri record ch ah.. India cha aam rawaj see bachay de umar kath likhao. Ehda faida eh hunda see bah ch naukeri milni asan see due to age limits in government jobs. (Bir 2000)

Shiv ji day dada ji na Mehnga Lal (mehnga means precious) se. Mehnga ji da do wari viyah hoya. Ohna day tin put see.. Sub toon badah put “BuwaDitta “jehra paihli bodi chon see school master banyaa. Mehnga Lal di paihli bodi mar gai tay ohna nay duja viyah kita tay ohna day do put hoay “Krishan Gupal” (shiv’s father)  tay Ram Lal.  (Rammah unpublished).

Shiv ji day do chotay phai tay do phenaan see. Ohna da badha pehra “Davarka” mar ghia see. Mrs. Davarka ohna day khandani ghar (prem nagar ch) rehndiyaan ah. Ohna da chota phai Subhash Batalvi Punchkula ch rehnda ah. Panchkulla chandigarh day lagay ik qasbah ah. Suresh batalvi (other younger brother) Delhi ch rehnday ah. Shiv ji de ik choti phan jehda ghar walla” Varinder”  2002 ch mar chukya tay oh Chandigarh ch rehndiyan ah. Aunah di sub too choti phen Saroj tay auhna da ghar wala “Baldev Mehta “ Toronto ch bas day ah [Mahal. Int. 2002] and [Dass. Int. 2002].

Ik faqeer Punjab da put tay dard mund jehra sari zingi apnay dais dee judai tay kurh da rehya Pehr kissay nu vee eh khiyaal nehn aaya keh dais da ikk anmol baita paisaay naa hoon dee wajah naal maot day monh ch jaa pia. Kih Pakistani Punjabi sarkar nu vee khiyal nehn aya keh saday pindaan da ik put es than day vichoray ch sari omar korh da rehya. Eh ik fitri gal ah keh jithay kisay da bachpana guzria huway oh kadeen vee nehn puhl da. Kih  Pakistani Punjab di sarkar nay apnay put nu ohday pariah walay ch es wastay puhla ditta keh oh muslman nehn see. Kih aseen ainay bayhis ho gaiay aan keh sanoo mazhab ziada piyara ho ghia ah insaniat toon. Agar Pakistani Punjabi sarkar shiv da allaj kerwa daindi tay ho sakda oh hajay vee apnay pind dee judai da dukh das da hoya ikh da.pakistani Punjabi sarkar nu aina koi naksan nehn huna see pher aunay Punjab di ik buht vadi sewa ker daini see.
Hun main aam lokaan wal aundaan aan. Kih aseen ainay bay hiss hu ghaiay aan keh apnay Punjab day put da chuta jehya alaaj na kerwa sakay. Oh ki faida ainay hazaran tay lakhaan bandiyaan da jehray apnay hero nu maot toon naa bacha sakay. Eh koi naween gal nehn hoi balkay saday saray jehray keh sadday sachay hero see ohna day naal aidaan eh hoya. Agar ik rupia ve har koi ohnay day allaj wastay dainda tay karoraan rupiay akathay ho jaanay see tay hu sak da shiv ji hor apni maanboli wastay likhat kerday.




Lokeen Poojan Rabb

Lokeen poojan rabb
Maen tera birhadda.
Sahnu sau makkeyaan da hajj,
Ve tera birhada!
Lok kehan men suraj baneya
Lok kehan men roushan hoiya.
Sahnu kehi laa gaya agg
Ve tera birhada!

Pichhe mere mera saaya,
Agge mere mera nheraa.
Kite jaaye na baahin chhadd,
Ve tera birhada!

Na iss vich kisse tan di mitti,
Na iss vich kisse man da kooda.
Asaan chhaadd chhattaiya chhajj,
Ve tera birhada!

Jad vi gham diyaan ghaddiyaan aiyaan,
Le ke peeddaan te tanhaiyaan,
Asaan kol bithaiya sad,
Ve tera birhada!

Kadi taan saathon shabad rangaave
Kadi taan saathon geet unaave,
Sahnu lakh sikha geya chhajj
Ve tera birhada!

Jad peedaan mere pairi paiyaan
Sidak mere de sadke gaiyaan
Taan vekhan aiya jagg
Ve tera birhada!

Asaan ja ishkon rutba paaya
Lok vadhaiyaan daevan aaya
Saadde roya gal nu lagg
Ve tera birhada!

Mennu taan kuj akal na kaayi,
Duniya mainu dassan aayi.
Sahnu takhat bitha geya ajj
Ve tera birhada!

Sahnu sau makkeyaan da hajj,
Ve tera birhada!


Asaan  Tan  Joban  Rutte  Marna

Asaan taan joban rutey marna
Mudd jaana asaan bhare bharaaye.
Hijar teri di kar parkarma.
Asaan taan joban rutey marna!

Joban rutey jo vi marda
Phull baney ja taara.
Joban rutey aashiq marde
Jaan koi karma vaala.
Jaan o maran,
Ki jihna likhaaye
Hijar dhuron vich karmaan.
Hijar tuhaada asaan mubaarik,
Naal bahishti khaddna.
Asaan tan joban ruttey marna!

Sajjan ji,
Bhala kis layi jeena
Saadde jihaan nikarma?
Sootak rut ton,
Joban rut tak
Jinhaa handaaiyaan sharmaan.
Nit lajjiya diyaan jamman-peedaan
Anchaahiyaan vi jarna.
Nit kise deh vich,
Phull bann khiddna
Nit taara bann chaddna.
Asaan tan joban ruttey marna!

Sajjan ji,
Paye sab jag taayin.
Garabh joon vich marna,
Janamo pehlaan auddh handaaiye,
Pher handaaiye sharmaa.
Mar ke kariye,
Ik dooje di,
Mitti di parkarmaa.
Par je mitti vi mar jaaye
Taan jyun ke ki karna?

Asaan taan joban rutey marna
Mudd jaana asaan bhare bharaaye.
Hijar teri di kar parkarma.
Asaan tan joban rutey marna!


Mirchan De Pattar


Punneya de chann nu koi masseya
Keekan aragh chadhaaye ve.
Kyon koi daachi saagar khaatar
Maaru thal chhadd jaaye ve.

Karmaan di mehndi da sajana
Rang kiven das chaddada ve,
Je kismat mirchaan de pattar
Peetth tali te lae ve.

Gham da motiya utar aaya
Sidak meri di naini ve,
Preet nagar da aukha paindda,
Jindaddi kinj mukaae ve.

Kikaraan de phullaan di addeya
Kaun karende raakhi ve,
Kad koi maali malliyaan uton,
Hariyal aan uddaaye ve.

Peeddaan de dharkoney kha kha,
Ho gaye geet kasaule ve,
Vich naddoye baithi jindu
Kikan sohle gaaye ve.

Preetaan de gal churi phirendi
Vekh ke kinj kurlaavaan ve,
Le chaandi de beeng kasaiyaan
Mere galey phasaaye ve.

Taddap taddap ke mar gayi addeya,
Mael tere di hasrat ve,
Aise ishak de zulmi raaje
Birhon baan chalaaye ve.

Chug chug rodd gali teri de
Ghungniyaan vat chab laye ve
Katthey kar kar ke men teeley
Bukkal vich dukhaaye ve.

Ik chulli vi pi na sakki
Pyar de nitare paani ve,
Vehndiyaan saar paye vich puurey,
Ja maen honth chuhaaey ve.


Ishttehaar

Ik kuddi jida naa muhabbat,
Goum hai.
Saad muraadi, soni phabbat,
Goum hai.
Soorat ousdi pariyaan vargi
Seerat di o mariam lagdi
Hasdi hai taa phul jhaddade ne
Turdi hai taa gazal hai lagdi.
Lamm-salammi, saru de kad di
Umar aje hai marke agg di,
Par naina di gal samajhdi.
Goummeyaan janam janam han hoye
Par lagda jyon kal di gal hai.
Yun lagda jyon ajj di gal hai,
Yun lagda jyon hun di gal hai.

Huney taan mere kol khaddi si
Huney taan mere kol nahi hai
Eh ki chhal hai, eh ki phatkan
Soch meri hairan baddi hai.
Nazar meri har aande jaande
Chehre da rang phol rahi hai,
Ous kuddi nu tol rahi hai.

Saanjh dhale baazaaran de jad,
Moddaan te khushbu ugdi hai.
Vehal, thakaavat, bechaini jad,
Chau raaheyaan te aa juddadi hai.
Rauley lippi tanhai vich
Os kuddi di thudd khaandi hai.
Os kuddi di thudd disdi hai.
Har chhin mennu inyon lagda hai,
Har din mennu inyon lagda hai.
Judde jashan ne bheeddaan vichon,
Juddi mahak de jhurmat vichon,
O mennu aawaaz davegi,
Men ohnu pehchaan lavaanga
O mennu pehchaan lavegi.
Par es raule de hadd vichon
Koi mennu aawaaz na denda
Koi vi mere vall na vehnda.

Par khaure kyun tapala lagda,
Par khaure kyun jhaulla painda,
Har din har ik bheedd juddi chon,
But ohda jyun langh ke jaanda.
Par mennu hi nazar na aunda.
Goum gaya maen os kuddi de
Chehre de vich goummeya rehnda,
Os de gham vich ghullda rehnda,
Os de gham vich khurda jaanda!
Os kuddi nu meri saun hai,
Os kuddi nu apni saun hai,

Os kuddi nu sab di saun hai.
Os kuddi nu jag di saun hai,
Os kuddi nu rab di saun hai,
Je kithe paddhdi sundi hove,
Jyundi ya o mar rahi hove
Ik vaari aa ke mil jaave
Vafa meri nu daag na laave
Nahin taan methon jiya na jaanda
Geet koi likheya na janda!

Ik kudi jida naa muhabat.
Goum hai.
Saad muradi sohni phabbat
Goum hai.

Maen Kanddiayaali Thor Veh Sajna

Maen kanddiyaali thor ve sajana
Uggi vich ujaaddaan.
Jaan uddadi badaloti koi,
Var gayi vich pahaddan.
Jaan o deeva jehdda balda,
Piraan di dehri te,
Jaan koi koel kantth jide diyaan,
Sootiyan jaavan naaddaan.
Jaan chambe di daali koi
Jo baalan ban jaaye,
Jaan marueh da phull basanti,
Jo tthoong jaan gutaaraan.
Jaan koi boat ki jis de haale
Nain nahin san khulle,.
Maareya maali kass gulela
Le daakhaan diyaan aaddaan.
Maen kanddiyali thor ve sajana,
Uggi vich kuraahe.
Na kisse maali sinjeya mennu
Na koi sinjana chaahe.
Yaad teri de ucche mahileen,
Men baitthi payi rovaan,
Har darvaaze lagga pehra,
Aavaan kehdde raahe?
Men o chandari jis di doli,
Lutt layi aap kahaaraan,
Banhan di thaan babul jisde
Aap kalire laahe.
Kuli patt umar di chaadar
Ho gayi leeraan leeraan`
Tiddak gaye ve thovaan wale
Palangh vassal layi daahe.

Maen kanddiyaali thor ve sajana,
Uggi vich jo bele,
Na koi mere chhaaveen baithe,
Na patt khaavan lele.
Men raaje di bardi addeya
Tun raaje da jaaya,
Tuiyon das ve mohraan saahven,
Mul ki khovan ghele?
Sikhar dupehraan jeth diyaan nu
Saun kiven men aakhaan?
Chauheen kooteen bhaaven lagan
Lakh dhiyaan de mele.
Teri meri pareet da addeya
Ohiyo haal su hoya,
Jyun chakavi pehchaan na sakke
Chann chaddeya deun vele.

Maen kandiyaali thor ve sajana
Uggi vich jo baaggaan.
Mere mudd banaayi varmi
Kaale phaniyar naagaan.
Men murgaayi maansaraan di
Jo phadd layi kise shikare.
Jaan koi laali paer sindoori
Noch laye jide kaagaan.
Jaan sassi di bhaen ve duji
Kamm jida bas rouna
Lutt khaddeya jidha Punnu hotaan
Par aiyaan na jaagaan.
Baagaan vaaleya tere baageen
Hun ji nahiyon lagda,
Khali-khaloti maen vaaddaan vich
Sau sau dukhade jhaagaan.


Titliyaan (Butterflies)

Maen titliyaan phaddadi phiraan.
Mean titliyaan phaddadi phiraan.

Zindagi di khubsoorat-
Pushp - basti mahekdi chon,
Soun rangiyaan, neeliyaan,
Chamkeeliyaan te peeliyaan,
Sochdi jaan saariyaan ton-
Vann- suvanni phadd lavaan,
Te taitale jahe khamb osde
Moddeyaan vich jadd lavaan.

Par jadon men phaddan laggaan
Es taraah dil kamb jaaye,
Jis taraah koi shaakh mehndi di
Hava vich thartharaaye,
Duur titli udd jaye.

Phull gunaah de dhupp kaale
Supneyaan vich khiddan lagan,
Mehak khidde itar-bhhinni-
Dhaddkanaan vich pasar jaaye.

Uddadi uddadi titliyaan di -
Sohal jihi patnaar aaye.
Phull gunaah de vekh ttahke
Mast jehi ho baith jaye.
Maen anjaani phull saare
Todd jholli paa lavaan
Par jadon maen turan laggaan
Jholli meri paat jaaye.
Te duur titli udd jaaye.
Maen vallalli sochni han -
Ki phaddaangi titliyaan.
Bhar ghamaan di sarad poh vich
Phull khushi de sadd gaye,
Vel saavi aas di de
Pat naroye jhadd gaye.

Vekh ni oh shah sihaiyaan
Vaadiyaan vich dhilak aiyaan,
Chugan gaiyaan duur daaraan
Hasrataan diyaan parat aaiyaan.

Zindagi di shaam hoi
Kanwal dil de saun gaye,
Tarail katare aatma de
Ddul gaye, kuj pi gaiyaan.
Ni svaad la la titliyaan.

Jad kadey vi raat beetu
Sochdi haan din chaddega.
Mudd bhulekha kaalkhaan da
Soorajaan nu na ravega.

Saanjh da koi kanwal dudhi,
Dhartiyaan te khidd pavega.
Aas hai ke pher addiye,
Mahekdi os gulfashaan chon
Titli mein phad sakaangi.


Raat chaanani maen turaan (Walking in the moon light)

Raat chaanani maen turaan
Mera naal turre parchaavaan,
Jinde meriye!

Galiye gali chaanan sutey
Maen kis galiye aavaan,
Jinde meriye!

Ttheekar-pehara daen sugandhiyaan,
Lori daen havaavaan,
Jinde meriye!

Maen rishama da vaakif naahi,
Kehaddi risham jagaavaan,
Jinde meriye!

Je koi risham jagaavaan addiye,
Ddaadda paap kamaavaan,
Jinde meriye!

Ddardi ddardi turaan nimaani,
Poley pabb tikaavaan,
Jinde meriye!

Saahdde pothaddiyaan vich biraha
Rakhiyaan saaddiyaan maavaan,
Jinde meriye!

Chaanan saadde muddon vairi,
Keekan ang chuhaavaan,
Jinde meriye!

Raat chaanani men turaan
Mera naal turre parchaavaan,
Jinde meriye!

Galiye gali chaanan sutey
Maen kis galiye aavaan,
Jinde meriye!


Rukh (Tree)

Kuj rukh mennu, put lagde ne,
Kuj rukh lagde maavaan.
Kuj rukh noohaan theeyaan lagde
Kuj rukh vaang bharaavaan.
Kuj rukh mere baabe vaakan,
Patar taavaan taavaan.
Kuj rukh meri daadi varge
Choori paavan kaavaan.
Kuj rukh yaaraan varge lagde
Chumma te gall laavaan,
Ik meri mehbooba vaakan,
Mittha atey dukhaavaan.
Kuj rukh mera dil karda ai
Modde chukk khiddaavaan.
Kuj rukh mera dil karda ai
Chumma te mar jaavaan.
Kuj rukh jad vi ral ke jhooman
Tej vagan jad vaavaan,
Saavi boli sab rukhaan di
Dil karda likh jaavan.
Mera vi eh dil karda ai
Rukh di joone aavaan.
Je tussaan mera geet hai sunana,
Maen rukhaan vich gaavaan.
Rukh taa meri ma varge ne,
Jyun rukhaan diyan chhaavaan.


Mae Ni Mae

Mae Ni Mae Mere Geetan De Nenaan Wich Birhon Di Rarrak Paway
Addhi Addhi Raati, Uth Ron Moe Mitraan Noon,
Maae Sanoon Neend Na Paway

Mae Ni Mae….

Bhain Bhain Sogandhia Wich Bana Phe chananee De, Ta We Sadi Peer Na Saway
Kosay Kosay Sahaan De Mein Karan Je Takoor Mae
Sagon Sanu Khan Nu Pawey

Mae Ni Mae….

Ape Ne Mein Balaree Ha, Haley Apee Mata Jogi
Mat Kera Ais No Dawey,Akh Sun Maye Nu Roye Bul Chit Tene
Jag Kithey Sun Na Lawey

Mae Ni Mae….

Aakh Suni Kha Laye Tuk Hijran Da Pakhya, Lekhaan De Ne Puthre Tawey
Chat Le Tarel Nu We, Ghuma De Ghulab To Ee
Kalje No Hosla Rahwey

Mae Ni Mae….

Keriya Saperioyn Tu Manga Kunj Mael Di Mein, Mael Di Koi Kunj Dawey
Kera Ane Ghuman Diyen Rogian De Daran Utey,
Wang Khara Jogian Rahwey

Mae Ni Mae….

Peeray Ni Peeray , Pyaar Aise Titlee Hai Jeri Sada Suul Te Bawey
Pyaar Aisa Bohr Ha Ni, Jideh Kolon Ashna Wee
Lakhan Kohan Duur He Rawey

Mae Ni Mae….

Pyaar Woh Mehal Hai Ni, Jide Wich Pankhuan De Baaj Kuj Hor Na Rawey
Pyaar Aisa Aangna Hai Jide Wich Waslaan Da
Raatra Na Palang Dawey

Mae Ni Mae….

Aakh Mae Adhi Adhi Raati Moe Mitraan De Uchi Uchi Naam Na Lawey
Mate Sadey Moeyan Peechun Jag Eeh Shareekra Na
Getaan No Wi Chandra Kahwey

Mae Ni Mae….

Mae Ni Mae Mere Geetan De Nenaan Wich Birhon Di Darrak Paway
Addhi Addhi Raati Uth, Roon Moe Mitraan Noon,
Mae Sanu Neend Na Pawey


Arjoi

Tu jo sooraj chori keeta
Mera si.
Tu jis ghar vich nhera keeta,
Mera si.

Eh jo dhhupp tere ghar hasse, meri hai.
Is de baajon meri umar haneri hai.
Is vich mere gham di mehak batheri hi,
Eh dhhupp kal si meri, ajj vi meri hai.

Maen hi kiran-vihoona is da baabal haan
Is de angi meri aggan samoi hai,
Is vich mere sooraj di khushboi hai.,
Sikhar dupehre jis di chori hoi hai.

Par is chori vich tera kuj vi dosh naheen,
Sooraj di har yug vich chori hoi hai.
Roundi roundi sooraj nu har yug andar
Koi na koi sada dupehri moi hai.

Maen nir-loa, risham-vichhoona araz karaan,
Maen ik baap adharmi tere duvaar khadda,
Aa hatheen ikk sooraj tere sees dharaan,
Aa ajj apani dhhupp lai tere paer phaddaan.

Men kalkhaai deh, tu menu bakhsh daveen
Dhhuppaan shaven mudd na mera naam laveen.
Je koi kiran kade kuj puchhe, chupp raveen,
Ja menu ‘kaala sooraj’ keh ke ttaal daveen.

Eh ik dhhupp de baabal di arjoi hai,
Meri dhhupp mere lai ajj toun moi hai,
Saney sooraje teri ajj toun hoi hai,
Dhhupp jedde ghar hasse, baabal soi hai.

Tu jo sooraj chori keeta
Tera si.
Mera ghar ta janam-divas ton
Nhera si.


Geet

Haae ni! Ajj ambar lisse lisse.
Haae ni! Ajj taare hisse hisse.
Haae ni! Ajj moiyaan moiyaan paunna .
Haae ni! Jagg vasda kabaraan disse.
Haae ni! Ajj pathar hoiyaan jeebhaan.
Haae ni! Dil bhareya pal pal phisse.
Haae ni! Meri rees na kareeyo koi.
Haae ni! Ishke de paanni visse.
Haae ni! Eh ddaddhe paendde lamme.
Haae ni! Nireeyaan soolaan gitte gitte.
Haae ni! Ethe sab kuj lutteya jaanda.
Haae ni! Ethe maut na aandi hisse.
Haae ni! Ajj preet de nagme kaudde.
Haae ni! Eh zehar ne mitthe mitthe.


Chandi Diyan Goliyan

Shaam di maen phikki phhiki
Uddi uddi dhhund vichon,
Nimme nimme ttaanve ttaanve,
Taare peya vekhdaan.

Duur ajj pind toun-
Maen ddanddiyaan te khadda khadda,
Mandaraan de kalas te -
Munaare peya vekhdaan.

Houli houli udd udd,
Ruddiyaan jahe rookhaan ute,
Behandiyaan maen ddaaraan de -
Nazaare peya vekhdaan.

Maen ajj raanjhe vaangu,
Heer kheddi tor ke -
Te sunjhe sunjhe aapane -
Hazaare peya vekhdaan.

Paun de pharaatte -
Mere koloun rounde langh rahe ne,
Jaapde ne jivaen ajj,
De rahe ne ulahaniyaan.

Pipli da rookh -
Jide thalle douven baitthde saan,
Ohdiyaan ayaali kise
Chhaang laiyaan ttaahniyaan.

Goulaan khaan ghuggiyaan
Jo do nit aundiyaan si,
Oh vi ajj saara din
Aaiyaan nnimaanniyaan

Dharti di hikk te
Rumaai mere dukhaan di dhooni,
Agg asmaani laai
Haukeyaan ne haaniyaan.

Ehda ukka dukh naheen
Ki ajj tu paraaya hoyoun,
Dukh hai ki tennu mennu
Kauddiyaan ne piyaariyaan.

Dukh hai shikaari kise
Mehalaan ohle luk ke te
Chaandi diyaan goliyaan
Nishaane bann maariyaan.

Dukh naheen ki tere naal
Khedde nangi kheddiyaan na,
Dukh hai ki neehaan kahnu,
Raetaan te usaariyaan.

Dukh naheen ki raahiyaan paereen
Lakhaan soolaan pudd gaiyaan
Dukh hai ki raahvaan hi
Nakhuttiyaan vichaariyaan.

Maniye, piyaar bhaaven
Roohaan da hi mel hundae.
Der pa ke siounk -
Lag jaandi hai sareeraan nu.

Langhde javaaniyaan da
Haadd baddi chheti chheti
Saaun aen jangaal daenda
Nainaan deyaan teeraan nu.

Par naheen o hunde sipp
Motiyaan de rakkaddaan ‘ch
Ikko jahe naheen pat paende
Bohaddaan te kareeraan nu.

Siyoonn nu taan lakh vaari
Seeteeyaan vi jandiyaan ne,
Naan par leeraan rehnde
Siu ke vi leeraan nu.

Ttheek hai ki chann taare
Bhaaven ajj bande de ne,
Banda par hale teek
Hoya naheen ve bande da.

Sassi da bhambor -
Lutt putt ke vi haale teek,
Hotaan saath chhaddeya
Naheen daachiyaan de dhande da.

Hadaan banne bann ke vi
Goriyaan te kaaliyaan ne
Hathon rassa chhaddeya naheen
Mazhabaan de phande da.

Loone paani akhaan de da
Haale koi naheen mul paenda
Mul bhaaven peya paenda
Paani gande mande da.

Rabb jaane kinna aje
Hor mera paendda rehndae,
Kadon ja ke mukkane
Koh mere saahvaan de.

Kinna chir haale hor
Sohniyaan ne dubbna eh
Kinna chir lathane -
Toofaan naheen jhanaavaan de.

Kinna chir pilakaan ne
Kheliyaan ‘ch uggana eh
Kinna chir raahiyaan dil
Tthuggane ne raahvaan de.

Kinna chir doliyaan
Te rakhaan ‘ch janaaze jaane
Kinna chir saude hone
Dhiyaan behnaan maavaan de.


Bad-Aseees

Yaaraddeya! Rabb karke mennu
Paun birhon de keedde ve.
Nainaan de do sandali boohe,
Jaan sada lai bheedde ve.

Yaadaan da ik chhamb matteela,
Sada lai sukk jaaye ve.
Khiddiyaan roop mere diyaan kammiyaan
Aa koi dhor lateedde ve.

Bann tateeri chouvan deede
Jad tera cheta aave ve
Aisa sard bharaan ik hauka
Ttutt jaavan mere beedde ve.

Eyun karke maen ghir jaan addeya,
Vich kaseesaan cheesaan ve.
Jyun girjhaan da tola koi,
Moya karang dhareedde ve.

Laal bimb houthaan di joddi,
Ghol vasaaraan peeve ve.
Babariyaan ban rullan kuraaheen
Man-mandir de deeve ve.

Aasaan di pipli rabb karke
Toudd jaddoun sukk jaaye ve,
Ddaar shunk de totaruaandi
Golaan baaj marreve ve.

Mere dil di har ik hasrat
Banvaaseen tur jaaye ve,
Nit koi naag ghamaan da-
Meri hikk te kunj lahaaye ve.

Bajhe chawl umar di gandi,
Saahavaan de ddull jaavan ve.
Chaadd ghamaan de chhajjeen kismat
Ro ro roz chhatteeve ve.

Aisi peed rache mere haddeen,
Ho jaan jhall-vallalli ve,
Taan kikaraan chon bhaalan di
Maenu pae jaae chaat avalli ve.

Bhaasan raat di hikk te tare
Simmde simmde chhaale ve,
Disse badali di tukaddi -
Jyun zakhmoun peek uthalli ve.

Sajana teri bhaal ‘ch addeya
Eyon kar umar vanjhaavaan ve,
Jyon koi vich pahaaddaan kidhare
Vagge kool ikalli ve.

Mangaan gal vich pa ke bagli
Dar dar maut di bhikhiya ve,
Addiyaan ragadd maraan par mainu
Mile na maut savalli ve.

Gholi shagana di meri mehndi,
Jaan doodhi ho jaaye ve.
Har sangraand mere ghar koi,
Peedd paraahuni aaye ve.
Lapp koon hanju mutth koon peeddaan,
Houve pyaar di poonji ve,
Jyun jyun karaan umar chon manfi
Tyun tyun vadhadi jaaye ve.

Zindagi di rohi vich nit eyun
Vadhdiyaan jaan ujaaddaan ve,
Jyun bhakhadde da ik phul pakk ke
Soolaan chaar banaaye ve.

Jyiunde ji asi kade na miliye,
Baad moyaan par sajana ve,
Pyaar asaadde di katth suchaddi
Aalam kul sunaaye ve.


Ghamaan Di Raat Lammi eh   (Long night of sorrows)

Ghamaan di raat lammi eh,
Jaan mere geet lame ne.

Na bhaiddi raat mukkdi eh,
Na mere geet mukkde ne.

Eh sar kinne ku ddoonge ne
Kis ne haath na paayi,

Na barsaataan ‘ch chadhde ne
Te na auddaan ‘ch sukhde ne.

Mere hadd hi avalle ne
Jo agg laiyaan nahi saddade

Ne saddade haukkeyaan de naal
Haavaan naal dhukhde ne.

Eh phatt han ishk de
Ehna di yaaro ki dava hove,

Eh hath laayaan vi dukhde ne
Malham laayaan vi dukhde ne.

Je gori raat hai chann di
Te kaali raat hai kisdi?

Na lukde taareyaan vich chann
Na taare chann ‘ch lukde ne.


Nooraan
 
Roz oh os kabar te aaya kare,
Baal ke diva te mudd jaaya kare.
Nooraan osda naa par dil di siyaah,
Siyaah hi burqa reshmi paaya kare.
Aakhde ne vich javaani giraj oh,
Nit navaan dil maar ke khaaya kare.
Kattdi ik raat oh jis aalne,
Umar bhar panchi oh kurlaaya kare.
Bhoore bhoore kes te mukhadde da til,
Saari basti vekh lalchaaya kare.
Badal jaanda rukh havaavaan da tadoun,
Haik lammi la ke jad gaaya kare.
Sadd ke reh jaaya kare dandaasa,
Naal houtthaan de jadon laaya kare.
Dukhan lag jaaya karan kaliyaan de dil,
Sharbati jad nain matakaaya kare.
Aakhde ne naujavaan ik manchala,
Pyaar paake de geya os nu dagaa.
Jouk ban ke pi geya os da lahu,
Choop leeta marmari angaan chon ta.
Zakhmi kar ke sutt geya nainaan di neend,
Doul ke kitey tur geya gholli hinna.
Chaardi si roz jis nun dil da maas,
Shikara ban ke udd geya si oh huma.
Yaad aa jaandi jadon os di nuhaar
Aandaraan vich raddakada ohda sarkadda.
Sochdi ki bewafa hai aadmi,
Be wafai hi taan hai osda sila.
Ban ke rehna si je aadam di gulaam
Janam kyun lita si taan maayi havaa.
Ttheek hai har cheez je hai be wafa,
Os da hak si oh vi ho jaaye be wafa.
De ke hauka vechdi saste oh saah,
Fazar da taara hai ajj teekan gavaah.
Jisam ohda baraf naalon vi safed
Lekh ohde raat naalon vi siyaah.
Nit navaan patan te naviyaan beddiyaan
Nit navey ohde baadbaan ohde malaah.
Raat har labhdi navaan taara koi,
Har subha labhdi naheen manzil di raah.
Peendi moumi seeniyaan di nit tarael,
Chattdi houttaan toun oh havasaan di savaah.
Ban na sakki karbala seeney di peedd,
Ho na sakki pher vi banjar nigaah.
Haukkeyaan di ohde ghar aayi baraat,
Hanjuaan sang ho geya os da nikaah.
Beh ikkalli katadi hijaraan de sout,
Gaahndi rehndi raat din yaadaan de gaah.
Sadeya os naamvar ik chitrakaar.
Yaaradde di os nu dassi nuhaar.
Chitra do, ik aapna ik yaar da,
Khoon apne naal karvaaye tiyyaar.
Kabar patt ke chitra dafnaaye gaye,
Naal dafnaaye gaye hanjuaan de haar.
Kabar naedde khu vi khudvaaya geya,
Chaandi di ajj teek hai osdi nisaar.
Aakhde ne ajj vi koh-kaaf toun -
Nahaaun aave roz ik pariyaan di ddaar.
Baal di os kabar te oh nitt deeya,
Roundi rehndi oh raat din julfaan khilaar.
Os raahe jo vi raahi langhda,
Jhalliyaan vat pucchdi osnu khalaar.
Dittha je kitey mera bodiyaan vaaladda,
Neele nainaan vaaladda kitey ohda yaar?
Aakhde ne saal kai hundey chale.
Oudaan hi ajj teek oh deeva baley.
Jad kadey vi taiz vagdi hai hava,
Vich havaavaan mahak jahi ik aa raley.
Hichkiyaan di ajj vi aave avaaz,
Kabar nedde je koi aashiq khaley.
Har amaavas di haneri raat nu,
Aake outhe baitthde ne dil jaley.
Lae ke os deeve chon boond ik tael di,
Yaar de houtthaan te har koi maley.
Rounde laa ke dhhaasana os kabar naal,
Hijar di looni jinhaan de hadd galey.
Duur os vaadi ‘ch oh tibbiyaan cho paar
Naal mere jo koi ajj vi chaley.
Luddchhe pai ajj teek vi nooraan di rooh,
Odaan hi ajj teek oh deeva baley.


Peeddaan Da Paraaga (Handful of  Pains)

Tennu diyaan hanjuaan da bhaadda,
Ni peeddaan da paraaga bhunn de
Bhatti vaaliye.

Bhatti vaaliye chambe diye daaliye
Ni dukhaan da paraaga bhunn de.
Bhatti vaaliye.

Ho geya kuvela menu
Dhall gaiyaan chhaavaan ni,
Beliyaan chon mudd aiyaan
Majjhiyaan te gaavaan ni.

Paaya chiddiyaan ne cheek- chihaadda
Ni peeddaan da paraaga bhunn de
Bhatti vaaliye.

Tennu diyaan hanjuaan da bhaadda,
Ni dukhaan da paraaga bhunn de
Bhatti vaaliye.

Chhaiti chhaiti kareen;
Maen te jaana baddi duur ni,
Jithe mere haaniyaan da
Ttur gaya puur ni.

Os pind da suneende raah maadda
Ni peedaan da paraaga bhunn de
Bhatti vaaliye.

Tennu diyaan hanjuaan da bhaadda,
Ni dukhaan da paraaga bhunn de
Bhatti vaaliye.

Meri vaari pateyaan di
Pandd silli ho gayi.
Mitti di kadhai teri
Kaahnu pilli ho gayi

Tere saek nu ki vajjeya dugaadda
Ni peedaan da paraaga bhunn de
Bhatti vaaliye.

Tennu diyaan hanjuaan da bhaadda,
Ni dukhaan da paraaga bhunn de
Bhatti vaaliye.

Lapp ku eh chung meri
Mennu pehlaan tor ni,
Kacch kacche rakh na ni,
Roadd thodde hor ni

Karaan minnataan muka de ni puaadda
Ni peedaan da paraaga bhunn de
Bhatti vaaliye.

Tennu diyaan hanjuaan da bhaadda,
Ni dukhaan da paraaga bhunn de
Bhatti vaaliye.

So gaiyaan havaavaan ro ro
Kar varlaap ni,
Taareyaan nu chadd gaya
Mitthaa mittha taap ni.

Janj saahvaan di da rus gaya laadda
Ni peedaan da paraaga bhunn de
Bhatti vaaliye.

Tennu diyaan hanjuaan da bhaadda,
Ni dukhaan da paraaga bhunn de
Bhatti vaaliye.


Hayaatti Nu

Chug laye jo chugne san,
Maansaraan chon moti.
Hun taan maasaraan vich mera,
Do din hor basera.

Ghor sihaiyaan naal pai gaiyaan
Hun kuj addiyo saanjhaan,
Taainyon chaananiyaan raataan vich
Ji nahi lagda mera.

Umar ayaalan chhaang lae gayi
Husnaan de pat saave,
Hun taan baalan baalan disde,
Addiyo chaar chufere.

Phooke ni hun leer pattoule
Guddiyaan de sir saaddo,
Maar duhathaddaan pitto ni
Hun mar gaye mere haani.

Jhat karo ni kha layo tukkar
Hath vich hai jo phaddeya.
Oh vekho ni! Cheel samey di,
Udd payi aadam khaani.

Ddaro na langh jaan diyo addiyo
Kaangaan nu kandeyaan ton,
Seek laengiyaan bhubbal hoiyaan
Raetaan aape paani.

Reejhaan di je sanjh ho gayi
Taan ki hoya jinde,
Hor lamere ho jaande ne
Sanjh payi parcchaaven.

Kalval hove na ni aidaan,
Vekh vagdiyaan loaan,
Oh bootta ghatt hi palda hai
Jo ugda hai chhaaven.


Gazal
Jaach mennu aa gayi gham khaan di
Hauli hauli ro ke ji parchaun di.

Changa hoiya tu paraaya ho giyoun
Mukk gayi chinta tennu apnaan di.

Mar te jaan, par ddar hai damma vaaleyo,
Dharat vi vikdi hai mul shamshaan di.

Na deyo mennu saah udhaare dosto,
Lae ke mudd himmat naheen partaan di .

Na karo ‘Shiv’ di udaasi da ilaaj,
Roun di marzi hai ajj baimaan di.


Thabba  Ku  Zulfaan  valeya

Thabba ku zulfaan vaaleya.
Mere sohneya mere laaddeya.
Addeya ve teri yaad ne,
Kadd ke kaleja kha leya.
Thabba ku zulfaan vaaleya.
Thabba ku zulfaan vaaleya.

Oh maar laende vall nigaah.
Ajj ho geya suraj zabaah.
Aikam da chann phikka jeha,
Ajj badaliyaan ne kha leya.
Asaan deedeyaan de virhadde,
Hanjuaan da poucha pa leya.
Tere shehar jaandi saddak da
Ik roadd chukk ke kha leya.
Thabba ku zulfaan vaaleya.

Aiyaan ve sir te vahngiyaan.
Raataan aje ne rahndiyaan.
Kiranaan aje ne mahngiyaan.
Phikkiyaan aje ne mehndiyaan.
Asaan dil de ujadde khaet vich,
Moosal ghamaan da la leya.
Mittha ve tera birhadda -
Geetaan ne kuchadd cha leya.
Thabba ku zulfaan vaaleya.
Thabba ku zulfaan vaaleya.

Sajjan ve dil deya kaaleya,
Asaan rog dil nu la leya,
Tera zehar - mauharey rang da -
Baanh te hai na khudava leya.
Os baanh duwaale motiye da,
Haar hai ajj paa leya.
Kabaraan nu takkaraan maar ke -
Matthe te rouda pa leya.
Asaan hijar di sangraand nu -
Athru koi luna kha leya.
Koi geet tera ga leya.
Thabba ku zulfaan vaaleya.

Mere haaneya, mere piyaareya,
Peeddaan di pathkan joud ke,
Geera asaan banavaa leya,
Haddaan da baalan baal ke,
Umaraan da aava ta leya.
Kacha piyaala ishk da -
Ajj shingarfi rangava leya.
Vich zehar chupp da pa leya.
Jindu ne bulleen la leya.
Thabba ku zulfaan vaaleya.
Addeya ve teri yaad ne,
Kadd ke kaleja kha leya.
Thabba ku zulfaan vaaleya.


Vaasta ee Mera

Vaasta ee mera,
Mere dile deya mahrma ve,
Phulliyaan kaneraan ghar aa!
Laggi tere deed di
Ve taih saadde deedeyaan nu,
Ik ghutt chaanani peya.

Kaale kaale baagaan vichon
Channan mangaaniyaan ve
Deniyaan men chaukiyaan ghadda.
Sone da men gaddava -
Te gangaajal deniyaan ve
Mal mal vattana naha!

Sooha rang aathana -
Lalaarna toun mang ke ve
Deniyaan men cheera vi rang,
Sheesha bann bahnni aan
Men tere saahven dholna ve,
Ik tand surme di pa!

Nit tere birhe nu -
Chhichhadde ve aandaraan de
Hunde nahoyon saahdde ton khua!
Tukk chale beriyaan ve,
Ra - totai roop diyaan.
Maaliya ve aan ke udda!

Rukhaan sang russ ke -
Hai tur gayi pekadde ve
Saavi saavi patteyaan di bha!
Ruttaan da sapera ajj -
Bhaureyaan di jeeb utte
Geya ee sapoliya ladda.

Thakki thakki yaad teri
Aayi saahdde virhadde ve
Dite asaan palang vichha.
Mitthi mitthi mahak -
Chabeliyaan di pehra dendi,
Adhi raatin gayi u jaga!

Maaddi maaddi hove ve
Kalejadde ‘ch peed jehi,
Tthandi tthandi vagdi u va!
Paen paiyaan dandalaan ve
Nadi diyaan paaniyaan nu;
Nahaundi koi vekh ke shua!
Pind diyaan dhakkiyaan te
Lakk lakk uggiya ve,
Peela peela kirana da gha!
Rukk rukk hoiyaan -
Tarkaalaan sahnu chanana ve,
Hor saathon rukkeya na ja!

Khaedde tera dukkhadda -
Anjaana saadde aangana je,
Deniyaan taddaagiyaan bana!
Maar maar addiyaan -
Je nacche teri vedana ve,
Deniyaan men jhaanjharaan ghadda!

Uddi uddi rohiyaan vallon
Aayi ddaar laaliyaan di,
Dile da gayi buutadda hila!

Thakk gayi chubaareyaan te
Kangani khilaardi men,
Baitth gayi u jhangiyaan ‘ch ja.

Sohniyaan dhumelaan di -
Balaori jayi aakh ute,
Badalaan da mehal puva.
Suraje te chann diyaan
Baariyaan rakha de vich,
Taareyaan da motiya lava!

Vaasta ee mera,
Mere dile deya mahrma ve,
Phulliyaan kaneraan ghar aa!
Laggi tere deed di
Ve taeh saahdde deedeyaan nu,
Ik ghutt chaanani peya.

Shiv was a very versatile and supremely gifted poet. His poetry includes poems written on many different subjects and a variety of styles. He could write traditional Punjabi folks songs, as well as, poems in post-modern diction and in many other verse forms. The only labels that may properly apply to Shiv’s poetry are human-ism and Punjabi-ism. The deep pain and sorrow of some of his poetry can best be understood in the larger context of a Punjabi’s reaction to the crisis of human identity in modern times. He articulated the tragedy of breakdown of Punjab’s traditional society under the onslaught of modernization. He had lived his childhood in a traditional village social set up that offered the poise, equilibrium, stability, tranquillity and self-assurance of Punjabi culture. Early in his adolescence, he experienced the sudden death of this centuries old way of living. For a large part of his versatile poetry, Shiv embraced the identity of a Punjabi folk storyteller and viewed the massive disruptions around him from the historical perspective of someone deeply immersed in Punjabi folklore. He became the passionate voice of millions of others who were, and still are, going through the same crisis. His poetry became a vast treasure of the fond memories of sights, sounds and symbols of the way of living and the scenery of rural Punjab, never so beautifully recorded in such breathtaking details except by the Great Master of Punjabi poetry, Waris Shah. Ultimately, his permanent place among great Punjabi poets is affirmed by his ever-growing popularity. He seems to have passed the test for determining the status of faqirs, equally applicable to poets, laid down by Sultan Bahu as:

Naam faqir tinhan da Bahu, qabar jinhan dee jeevay hoo.
(Bahu, only they deserve to be called faqirs, whose graves live forever after their death).

Geet
(A song)
The sun peeks out
From behind the high mountains,
Planting little seedling of light.
It crushes the yellow sunshine
Into small pieces,
To make anklets for the mountaintops!

Ankle deep in the wind
Flow fragrances,
The birds fall asleep.
Through a clump of green trees
A water channel flows
Piping a melody!

Seeing the blue lotus
In the mirror like water
The drooping leaves weep.
The wind has tied
Tiny anklets around its feet,
And stamps her heels as she walks!                                   [Translation: Suman Kashyap]


Geet (A Song):

Where rivulets of perfume flow,
There my beloved lives.
Where passing breezes halt,
There my beloved lives.

Where dawn arrives on little bare toes,
Where night throws henna-beams on feet.
Where fragrance bathes in moonlight,
There my beloved lives.                                                       [Translation: Suman Kashyap].

Kapah day phul  (Cotton flowers)

When the cotton flower blooms,
O noble father.
Bring that season back for me,
O noble father.

It was in that season that I lost my song.
Separation choked its throat,
Sorrow ravaged its face,
Like water in ruined wells were its eyes.
It was a song that brought to lips,
The scent of musk.
O noble father.
Bring back that song for me.
O noble father.

One day my song and I,
In that enchanted season,
Ploughed the earth of my heart,
Sowed it with seeds of undefiled dreams.
No matter how many tears I poured on it,
No flower bloomed.
O noble father.
Bring back one flower for me,
O noble father.

What use your fertile lands
If daughters wilt?
What use your lakes
If the swans are parched?
What use your ample wealth
Your granary of pearls,
O noble father,
If you cannot bring back the season,
When the cotton flower blooms.
O noble father.                                                                     [Translation: Suman Kashyap]

       
Fire”  (“fire maiden” or “women-fire”)

Why should not fire speaks out friends?

I wish every hearth’s fire to leap
And break all bounds
With its scorching and burning
Tear up the pages of oppression
Why should anybody weigh our fire’s warmth
Against a handful of rice?
One day this fire
Shall speak out
Its eyes shall deliver
Instead of a tear
Blood of fi[e]ry rebellion
Which shall burn down the pride
Of the fire-eating salamadar, man                                            [Translation: Sekhon 1985]


Rukh (the Tree)

Some trees look like sons to me.
Some like mothers.
Some are daughters, brides,
A few like brothers.

Some are like my grandfather,
Sparsely leafed.
Some like my grandmother
Who used to throw choori to the crows.

Some trees are like the friends
I used to kiss and embrace.
One is my beloved
Sweet. Painful.

There are trees I would like
To throw on my shoulder playfully,
There are trees I would like
To kiss and then die.

The trees sway together
When strong winds blow.
I wish I could render
Their verdant, leafy language.

I wish that I could
Return as a tree.
And if you wanted to listen to my song
I would sing it in the trees.

These trees are like my mother,
May their shade stay intact.                                 [Translation by Suman Kashyap].



Peeran  Da  Praga (Handfull of Pains)

These characteristics are prominent in all of Shiv’s popular poems. One of his early poems Bhatti Waliye may serve as a good example:


I will pay you with my tears,
Roast my store of sorrows in your pan,
O tender of the fire.

Tender of the fire, you are a branch of frangipani,
Roast my store of sorrows

I am late already,
The shadows are fading.
The cattle have returned
From the forest.

The birds have raised their clamour,
O roast my store of sorrows in your pan.
Tender of the fire.

Hurry, hurry
I have far to go,
To the place where
All my friends have gone.

I hear the road to that town is difficult
O roast my store of sorrows in your pan.
Tender of the fire.

Why, when it is my turn,
Is your bale of kindling damp?
Why has your earthen wok
Turned flaccid?

What has gone wrong with your fire?
O roast my store of sorrows in your pan.
Tender of the fire.

Just a handful is my measure
Let me go on my way,
Don’t leave them raw
Roast them a little more.

I beg you, bring an end to this trouble,
O roast my store of sorrows in your pan.
Tender of the fire.
The wind has dropped
Wept its mournful cry.
The stars are emitting
A sweet heat.

O roast my store of sorrows in your pan.
Tender of the fire.                                            [Translation by Suman Kashyap].

Main eh likht aithay khatan kerdaan. Tuwaday perhnay da thanks kehndaan.
Tuseen eh blog nu join karo apnay salah mushwaray devo ehno hor chunga kern wastay.
Main tawanu ve kehnda keh tuseen vee liko yaan ehno gurmakhi ch shah mukhi ch likh kay saddi sewa ker sakday au. Maen jidoon shiv ji da naa kadeen vee neh sunya see. He touched my heart so hard and his end especially that day when I was writing about him tears started pouring out of my eyes . Aseen apnay sachay heros di qadar kiyoun nehn karday? Please apni salah zaror liko
Hasday raho,  maujaan lut day raho tay jeenday rahvo

No comments :

Post a Comment